Linda van Klij-Broeders is intern begeleider en directie ondersteuner bij OBS de Radonkel. Zij gaat in gesprek met Michelle Leeferink, intern begeleider en leerkracht onderbouw bij OBS Den Bussel. Linda volgt momenteel de opleiding vakbekwaam schooldirecteur bij PentaNova.
We praten over professionele ontwikkeling. Op tafel ligt een stapeltje A4 vellen met vragen over het onderwerp. Het gesprek ontvouwt zich aan de hand van deze vragen.
Linda: Dat gaat voor mij over de vraag hoe je je als medewerker verhoudt tot de organisatie waar je werkzaam bent. Ik denk ook dat zelfkennis en persoonlijke ontwikkeling bijdragen aan de ontwikkeling van de organisatie als geheel. Kritisch naar jezelf durven kijken hoort daarbij. Als je jezelf kwetsbaar durft op te stellen en je een lerende houding hebt, breng je daarmee zowel jezelf als de organisatie verder.
Michelle: Een goede leerkracht blijft in ontwikkeling. Dat is nooit klaar. Het beroep is continu in beweging, dus je kunt niet stil gaan staan. Het gaat er voor mij om jezelf te blijven uitdagen. Zo houd je het werk interessant voor jezelf en help je elkaar om gezamenlijk te ontwikkelen. Het is ook fijn als je je kennis en kunde kunt delen met collega’s.
Linda: Het is voor mij geen doel op zich. Het is het middel om werkplezier te ervaren en goed onderwijs te realiseren.
Michelle: Als ik niet zou kunnen leren, zou ik snel verveeld raken. Dan zou ik een omgeving zoeken waar ik wel kan blijven leren.
Linda: Ik denk dat je ook wordt geprikkeld tot leren als je ontdekt dat je met je huidige kennis en vaardigheden misschien prima functioneert, maar dat een collega waardevolle ideeën heeft, die je nog niet kende. Het is volgens mij belangrijk om geïnteresseerd te zijn in elkaar, zodat je samen in ontwikkeling blijft.
Michelle: Waar ik tegen aan loop, is dat ik zoveel interessant vind dat ik keuzes moet maken. Er is zoveel aanbod in boeiende trainingen en cursussen, maar ik heb maar beperkte tijd.
Linda: Ik herken precies wat jij zegt, maar sinds ik de opleiding volg, kan ik betere keuzes maken. Ik kan mijn prioriteiten beter stellen. Ik weet wat ik belangrijk vind vanuit mijn persoonlijke waarden en wat ik nodig heb voor mijn eigen ontwikkeling en die van de school. Ik begrijp nu beter wat schoolcultuur is en hoe je daar invloed op kunt hebben bijvoorbeeld. Ik heb nu ook meer zicht op de onderlinge verbanden in een systeem. Dat alles helpt mij om te kaderen en richting te bepalen.
Michelle: Die systemische kijk heb ik ook, maar dan meer gericht op gezinnen. Ik had in het verleden een eigen praktijk als kinder- en jeugdtherapeut.
Linda: In ons vak zijn we altijd bezig met de vraag: hoe leren onze leerlingen het beste? Wat in dat opzicht belemmerend kan zijn, is als je dilemma’s tegenkomt, complexe omstandigheden die het leren van kinderen in de weg zitten. Meer inzicht in die verbanden helpt ons om samen de ontwikkeling van kinderen te stimuleren. Een school kan echt het verschil maken, wat de achtergrond van een kind ook is.
Linda: Ik denk dat je stabiel veranderbaar moet zijn. Je weet waar je voor staat en bent doelgericht maar tegelijk ook veranderbaar. Professioneel betekent voor mij dat je sterk in je schoenen staat en open staat voor de waarheid van anderen. Openstaan om dynamisch mee te bewegen.
Michelle: Ik denk dat het goed is dat je niet alleen mensen in je team hebt die heel hard vooruit willen, maar dat je ook luistert naar mensen die eerdere ervaringen hadden met bepaalde veranderingen. Waar liepen ze toen tegenaan? Wat kunnen we daar nu van leren? Vanuit die verbinding kun je samen in ontwikkeling gaan. Die puzzel zul je samen moeten leggen.
Linda: Er wordt ruimte geboden om in ontwikkeling te kunnen zijn, om van elkaar te leren. Je mag fouten maken. Die ruimte voel ik echt.
Michelle: Ik werd door mijn directeur Saskia geattendeerd op de Ontwikkelcampus Sociaal Emotionele Ontwikkeling. Ze vroeg: is dat niets voor jou om daar je kennis te delen? Ik hoefde daar niet persé voor de groep te gaan staan, maar toen ik die schroom eenmaal overwon, vond ik het ontzettend leuk om te doen. Ik kreeg er heel veel energie van. Ik vond het super om les te geven aan collega’s over gedragsvraagstukken. Wat ik mooi vond, is dat mijn leidinggevende zag dat die rol bij mij paste en me daartoe een duwtje gaf. Ik besefte hoe leuk het is om mezelf te stretchen en nieuwe uitdagingen aan te gaan.
Linda: Het is waardevol als je een omgeving hebt waarin je veiligheid ervaart, waarin je gezien wordt en gestimuleerd om nieuwe dingen te leren. Het is fijn als anderen zien wat je nodig hebt en vertrouwen uitspreken. Wat je vaak wel ziet is dat nieuwe mensen na verloop van tijd onderdeel worden van de schoolcultuur en wat minder een onbevangen blik hebben. Mobiliteit kan professionele ontwikkeling een impuls geven.
Michelle: Ik kwam na 13 jaar weggeweest te zijn, weer terug op de school waar ik eerder werkte. En dat heeft mij veel gebracht. Het is heel leerzaam als je zo nu en dan ook eens ergens anders ervaring opdoet.
Michelle: Het is belangrijk dat je als professional een stip op de horizon kan zetten. Dat je weet waar je heen wil en wat je onderwijs moet opleveren.
Linda: We hebben een missie en visietraject doorlopen bij ons op school. Met elkaar hebben we besproken waar we naartoe willen. Voor mij is het essentieel dat we niet alleen bezig zijn met hoe we de dingen doen, maar vooral waarom we doen wat we doen.
Michelle: Ja, dat doe ik ook in mijn lessen. Ik stel kinderen de vraag waarom we iets zouden willen leren. Zo krijgt het betekenis en context.
Linda: Je hebt bepaalde overtuigingen over de manier waarop kinderen het beste leren. Door het daar samen over te hebben en expertise te delen, leidt dat tot meer kwaliteit van onderwijs. Het werkt overal in door.
Michelle: Het is goed om de missie en visie geregeld te toetsen. Klopt het nog met wat we willen of moeten we het bijstellen?
Linda: Waar ik wel van overtuigd ben, is dat je loyaal bent aan je schoolverhaal. Dat je niet zomaar met alle winden meewaait, maar standvastig en eenduidig bent. Dan ben je ook veel minder gevoelig voor allerlei externe onrust. Dan werk je vanuit de bedoeling.
Het is een illusie te denken dat je professionele ontwikkeling kunt hebben zonder gedoe. Dat zorgt er juist voor dat je weer beseft waar je voor staat.
Linda: Voor mij is dat door vanuit oprechte interesse van elkaar te leren. Door ook de zaken die lastig zijn te bespreken.
Michelle: Daar zit voor mij ook de laag onder van oprechte belangstelling in wie de ander is. Elkaar echt leren kennen.
Michelle: Een van de pijlers van Bravoo is professionalisering.
Linda: Je maakt het gezamenlijk door het met elkaar te doorleven. De verbinding en gezamenlijke ambities telkens concreet maken. Onze keuzes helder maken.
Michelle: Je voelt je deelgenoot van de gezamenlijke opdracht als je betekenisvol kunt zijn, als je beseft dat je bijdraagt aan welbevinden en leerresultaten van kinderen. Voel je die verantwoordelijkheid, dan kun je haast niet anders dan werken aan je professionele ontwikkeling.
Linda: Ik merk dat mijn eigen leren, de ontwikkeling van de school en de ontwikkeling van Bravoo aan elkaar gekoppeld zijn. Het grijpt allemaal op elkaar in. Ik heb mijn ambities uitgesproken en ik heb de ruimte gekregen om daar invulling aan te geven.
Michelle: Ik heb met onze directeur gesproken over de mogelijkheid om de rol van intern begeleider te verkennen. Om te ervaren of dat bij me paste. Ik kreeg toen de mogelijkheid om eerst mee te kijken met collega’s. Toen de collega vertrok die eerder intern begeleider was, heb ik dat overgenomen. Ik vond het prettig dat ik zo stapsgewijs in een nieuwe rol kon groeien.
Linda: Collegiale consultatie is heel waardevol. Zeker als je op de school maar een groep 3 of 4 hebt. Dan kun je als leerkracht collega’s van andere scholen opzoeken en ervaringen en inzichten uitwisselen.
Michelle: Wij hebben een dergelijke uitwisseling voor de introductie van de nieuwe digikeuzeborden. Dan maak ik een afspraak met een collega van Villa Vlinderhof en bespreken we samen hoe we de keuzeborden het beste kunnen toepassen in de lessen. We weten dankzij de collegiale consultatie ook wie er met bepaalde onderwerpen bezig is.
Linda: Ik leer ook van de scholen om ons heen. Door samen te werken kun je samen veel meer betekenen en met elkaar in ontwikkeling zijn. We zijn immers samen verantwoordelijk voor de leerlingen in de wijk.
Linda: We zijn al heel blij met hoe het nu gaat. We zitten in een stijgende lijn. Het zou mooi zijn als we nog meer dan nu gebeurt elkaars scholen bezoeken.
Michelle: Ik vind het fijn dat nu de kwaliteitskaarten gedeeld worden binnen Bravoo. Dat je ziet hoe iedereen die gebruikt.
Linda: Op die manier kunnen we veel beter eenduidig de essenties overdragen van leerdoelen en aanpakken.
